İktisap Nedir?

İktisap nedir sorusu; bilhassa ekonomi işiyle uğraşan, ekonomi bölümünde okuyan veya bu alanda yazılmış makaleleri okuyan insanların aklında bulunan bir sorundur. İktisap; kelime anlamıyla kazanmak ve elde etmektir. Ancak, bu terimin daha çok hukuk terimi olduğunu söyleyebiliriz. İktisap terimi; gayrimenkul sektöründe çok fazla geçmektedir.

İktisap nedir sorusuna gayrimenkul sektörü için farklı bir cevap vermek mümkündür. Hak sahibinin herhangi bir şeyin mülkiyetine sahip olması; iktisap için en doğru tanımlardan birisi olacaktır. Doğrudan doğruya veya devir ile iktisap devrinin yapılması söz konusudur. Aslen iktisap; herhangi bir mal üzerindeki mülkiyet hakkının ilk sahibine iktisap etmesi anlamına gelmektedir. Ancak, bir hakkın bir kişiden diğerine geçmesine ise devren iktisap adı verilmektedir. Tüm bunlara ek olarak, bu konuyla ilgilenenlerin bilmesi gereken bir diğer konu ise iktisap bedeli olmaktadır.

İktisap Bedeli Nedir?

İktisap bedeli; taşınmazlar üzerinden elde edilen gelirlerde hesaplama yapılması sonucu elde edilmektedir. Bu bedelin hesaplanmasında iktisap türünün herhangi bir önemi yoktur. Buna göre, Gelir Vergisi Kanunu’nun 80. maddesi doğrultusunda 70.maddede belirtilmiş haklar ve mallar; iktisap tarihinden sonraki beş yıl içerisinde değer artışı yaşayacak şekilde değerlendirildikleri hallerde üzerlerinden iktisap bedeli hesaplanması söz konusu olmaktadır. Taşınmazlar üzerinde satma, devretme, kamulaştırma, takas etme, sermaye olarak kullanma gibi işlemlerin gerçekleştirilmesi halinde iktisap bedeli hesaplanmaktadır.

Taşınmazların iktisap bedelinin hesaplanmasında eşya fiyat endeksi oranı kriter olarak alınmaktadır. Artış oranının yüzde on veya üzeri olduğu hallerde elden çıkarma sırasında iktisap bedelinin hesaplanması mümkün olmayacaktır.

İktisap Tarihi Nedir?

İktisap nedir diye merak edenler için bir diğer önemli konunun iktisap tarihi olduğunu söyleyebiliriz. Bu noktada, değer artış kazancı önem taşımaktadır. Değer artış kazancı; taşınmaz malların iktisap tarihinden itibaren beş sene içerisinde elden çıkarılması halinde ödenmektedir. Bir başka deyişle, beş sene içerisinde çok daha değerli hale gelen mallarını elden çıkaran mal ve hak sahiplerinin vergi mükellefi olduğunu ifade etmek gerekir.

Son olarak, gayrimenkullerde iktisabın tapuya tescil sayesinde olduğunu ifade etmek gerekir. Bu noktada, tapuya tescil tarihinin de ayrı bir öneme sahip olduğu aşikardır.